اثر بهبود جیره بر الگوی فصلی رشد الیاف و فعالیت فولیکولهای پوست در گوسفندان نر سنجابی

این تحقیق به منظور بررسی تاثیرتغییرات فصل بر مصرف اختیاری خوراک، الگوی رشد الیاف وفولیکول هاو استفاده از تغذیه تکمیلی در زمان کاهش اشتها به منظور جلوگیری از کاهش احتمالی وزنزنده، کمیت و کیفیت الیاف تولیدی در بره های نر سنجابی انجام شد. بدین منظور از 20 راسبره نر با میانگین سن 9 ماه از ابتدای شهریور ماه تا آخر فروردین ماه سال بعد به مدت 240روز استفاده شد. از اواخر شهریور تا ابتدای مهر با مشاهده کاهش اشتها همزمان با کاهش طول روز، دام ها به دو گروه کنترل و تکمیلی با میانگین وزن اولیه (به ترتیب) 14/1± 08/33 و 46/1± 50/33 کیلوگرم تقسیم شدند. جیره گروهکنترل شامل20% مواد متراکم و 80 % یونجه محتوی 130 گرم پروتیین خام و 18/2 مگاکالری انرژی در کیلوگرم ماده خشک و گروه تکمیلی 35 % مواد متراکم و 65 % یونجه محتوی 160 گرم پروتیین و 34/2 مگا کالری انرژی در کیلو گرم ماده خشک بود. این آزمایش به روش فاکتوریلدر قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. از شروع طرح هر هفته دام ها توزین شدند و خوراک ارائه شده به دام ها بر اساس تغییرات وزن هفتگی و میزان باقیمانده خوراک هر هفته بود. در انتهای هر ماه نمونه پوست هر دام از قسمت میانی سمت راست بدن در ابعاد 1×1 سانتی متر جهت بررسی خصوصیات فولیکول های تولید کننده الیاف ونمونه های الیاف از قسمت میانی سمت چپ بدن هر دام در ابعاد 10×10 سانتی متر به منظور بررسی میزان تولید الیاف ناشور، شسته و قطر الیاف برداشته شد. افزایش وزن روزانه تحت تاثیر جیره، فصل و اثر متقابل بین این دو عامل قرار گرفت( 001/0p<)و میانگین افزایش وزن زنده روزانه در فصل پاییز نسبت به فصل زمستان بیشتر بود( -001/0p<).خوراک مصرفی به ازای کیلوگرم وزن زنده و وزن متابولیکی تحت تاثیر جیره قرار نگرفت (05/0p>) ولی اثر تغییرات فصل بر میزان خوراک مصرفی معنی دار بود( 001/0p<). فعالیت فولیکول های اولیه تحت تاثیر جیره قرارگرفت به طوری که نسبت فعالیت فولیکول های اولیه در گروه تکمیلی به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (001/0p<). تغییرات فصل تاثیری بر میزان فعالیت فولیکول های اولیه نداشت واثر متقابلی بین عوامل فصل و جیره مشاهده نشد. فعالیت فولیکول های ثانویه تحت تاثیر جیره و تغییرات فصل قرار نگرفت.تفاوت معنی داری در وزن الیاف ناشور وشسته به سبب تغییر در جیره و فصل وجود نداشت و اثر متقابل بین عواملجیره و فصل معنی دار نبود. قطر الیاف تولیدی تحت تاثیر جیره قرار گرفت ( 01/0p<)به طوری که در گروه تکمیلی(03/1±96/37 میکرون) بیشتر از گروه کنترل(03/1± 02/33میکرون)بود هرچنداثر متقابلی بین عوامل فصل و جیره در خصوص قطر الیاف مشاهده نشد. غلظت هورمون تستوسترون نیز تحت تاثیر جیره و فصل ( -01/0p<) و اثر متقابل بین عوامل جیره و فصل ( 05/0p<) قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان دادکه در بره های نر سنجابی اشتها تحت تاثیر طول مدت زمان روشنایی و تاریکی قرار گرفت به طوری که با کاهش طول روز میزان مصرف خوراک نیز کاهش یافت ولی پشم تولیدی تابع تغییرات فصل نبود. ترشح هورمون تستوسترون در آبانماه با اتمام فصل جنسی در این دام کاهش یافت.